Wszystkie tego typu konstrukcje, dające szczególne doznania estetyczne, podwyższają komfort życia. Ale żeby było pięknie, użytecznie i bezpiecznie trzeba je wykonać z odpowiednich materiałów, zgodnie z technologią i sztuką budowlaną. Należy przy tym pamiętać, że w zależności od przeznaczenia przyszłego ogrodu trzeba przeanalizować kilka czynników, od których będą zależały jego funkcjonalność i klimat wewnątrz.
Jeżeli budujemy dom i myślimy o projekcie z ogrodem zimowym, to sprawa jest prosta, ponieważ już na etapie projektowym możemy uwzględnić lokalizację i wpływ czynników zewnętrznych na warunki panujące w oranżerii. Jeżeli bryła ogrodu zimowego jest budowana przy istniejącym domu, należy przeanalizować wpływ różnych rozwiązań (takich jak wentylacja, rodzaj szkła) na komfort użytkowania.
Jednym z ważniejszych zagadnień mających wpływ na późniejsze użytkowanie jest lokalizacja ogrodu zimowego względem słońca. Ze względu na energię słoneczną, najwięcej uwagi trzeba poświęcić konstrukcjom wystawionym na ekspozycję południową. Przy projektowaniu takiego ogrodu zimowego zawsze trzeba pamiętać o możliwości szybkiego schłodzenia i wymiany powietrza, zwłaszcza w lecie. Zaletą takiego położenia jest możliwość przeznaczenia obiektu na oranżerię pełną egzotycznych kwiatów i roślin.
W przeciwieństwie do południowej, strona północna jest mało naświetlona, dlatego ogród zlokalizowany z tej strony nie sprawdza się jako oranżeria, ponieważ rośliny nie będą rosły bez odpowiedniej ilości światła. Zatem, najbardziej optymalne lokalizacje to strona wschodnia i zachodnia domu. Dzięki umiarkowanej ilości wpadającego do wnętrza słońca, mamy możliwość urządzenia w ogrodzie zimowym zarówno popołudniowego salonu wypoczynkowego, jak i porannej jadalni.
Bez względu jednak na stronę świata zawsze musimy pamiętać o odpowiedniej wentylacji obiektu i zagwarantować wystarczającą wymianę powietrza. Możemy zrealizować to na kilka sposobów. Jednym z najbardziej ekonomicznych jest zastosowanie okna dachowego, otwieranego mechanicznie lub elektrycznie. Pierwsze rozwiązanie zawiera w zestawie korbkę, natomiast drugie siłownik elektryczny (sterowany włącznikiem lub automatyką pogodową). Często zamiast okna dachowego stosuje się elementy wentylacji nawiewno-wywiewnej w postaci tzw. nawiewników, które automatycznie, bez ingerencji użytkownika wentylują przestrzeń ogrodu zimowego. Ich niewątpliwą zaletą jest możliwość podłączenia do automatyki pogodowej, co gwarantuje stabilny klimat w naszej oranżerii. Dobrym rozwiązaniem jest zaprojektowanie drzwi przesuwnych, harmonijkowych lub uchylno-przesuwnych, które gwarantują dobre i szybkie wietrzenie pomieszczenia.
Podczas projektowania należy świadomie dokonywać wyboru poszczególnych składników danej konstrukcji począwszy od dobrego dostawcy termoizolacyjnego systemu aluminiowego, poprzez szkło czy rolety dachowe.
Najważniejsze, by ogród zimowy tworzył konstrukcję bezpieczną i trwałą. Jego bryła musi być zaprojektowana tak, żeby nie zaszkodził jej ciężki, zalegający śnieg oraz podmuchy wiatru. Dach powinien więc mieć odpowiednie pochylenie, umożliwiające swobodne zsuwanie się śniegu (nie mniejsze niż 10 - 15 stopni). Do jego wykonania stosuje się zazwyczaj tzw. szkło zespolone, składające się z szyby hartowanej oraz klejonej. W przypadku rozbicia nie rozpryskuje się ono na ostre kawałki, tylko utrzymuje w swojej ramie. Profile nośne muszą być z kolei zamontowane tak, by nie poddawały się wichurom. Bardzo istotnym składnikiem dobrze wykonanego ogrodu zimowego jest odpowiednie podłoże, czyli trwały, betonowy fundament - koniecznie zbrojony i zaizolowany termicznie. Najlepiej, jeżeli zostanie zaprojektowany i wykonany w trakcie budowy domu. Gdy ma być zabudowywany taras lub balkon, należy najpierw sprawdzić jego wytrzymałość oraz zaprojektować miejsca odprowadzania wody opadowej.
Ściany oraz dach ogrodu zimowego są barierą dla deszczu i chłodnych podmuchów. Muszą zatem być szczelne, aby nie dochodziło do ewentualnych przecieków. Żeby uniknąć stosowania uszczelnień silikonowych, dobre systemy do produkcji ogrodów zimowych są wyposażone w specjalnie zaprojektowane rynny i niewidoczne rury spustowe. Konstrukcja ogrodu zimowego musi gwarantować ciepło w zimowe dni i przyjemny chłód podczas letnich skwarów.
Najkorzystniejszym sposobem na dostarczenie ciepła w zimą jest zastosowanie wodnego lub elektrycznego ogrzewania podłogowego. Należy jednak pamiętać o dość dużej bezwładności takiego systemu, tzn. stosunkowo długim czasie wychłodzenia nagrzanej podłogi w chwili, gdy słońce zaczyna szybko nagrzewać wnętrze. Jeżeli nie ma możliwości wykonania ogrzewania podłogowego, można zastosować zwykłe grzejniki konwekcyjne lub elektryczne grzejniki panelowe. Najlepiej, jeżeli będą zamontowane przy szklanych ścianach, żeby ciepłe powietrze niwelowało jakiekolwiek osadzanie pary wodnej. Najbardziej uniwersalnym, ale stosunkowo drogim systemem kontrolującym warunki panujące w ogrodzie zimowym jest klimatyzacja (najlepiej z możliwością grzania), która szybko reaguje na jakiekolwiek zmiany i dostosowuje temperaturę do zadanej przez użytkownika.
Jeżeli istnieje ryzyko zbyt dużego nagrzewania się wnętrza oranżerii można zastosować szkło o podwyższonych parametrach izolacyjności na przenikanie energii słonecznej, ale takie o wysokiej przejrzystości. Szkła o małej przejrzystości lub szkła refleksyjne mogą sprawić, że będziemy się czuli wewnątrz oranżerii jak w bańce mydlanej. Ograniczenie ilości światła może też mieć wpływ na prawidłową wegetację roślin.
Jeżeli jednak budżet nie pozwala na zastosowanie takich rozwiązań, można pokusić się o zakup rolet dachowych zewnętrznych, które zazwyczaj sterowane są w sposób mechaniczny (pilotem) lub poprzez systemem automatyki pogodowej. Niewątpliwą zaletą rolet dachowych jest możliwość decydowania o tym, czy chcemy mieć więcej, czy mniej światła w naszym ogrodzie zimowym.
Indywidualny wygląd oranżerii można uzyskać korzystając z różnych wersji estetycznych samego systemu oraz stosując elementy ozdobne w postaci kolumienek, grzebieni czy fryzów pod rynnę.
Podejmując decyzję o budowie pamiętajmy jednak, że ogród zimowy, tak jak dom, musi sprostać szeregowi wymagań technicznych, więc nie powierzajmy realizacji swoich marzeń niesprawdzonemu partnerowi.

Użyteczne porady przed przystąpieniem do budowy ogrodu zimowego.
 
W celu zapewnienia dostatecznej estetyki przyszłego ogrodu zimowego oraz jego wysokiej funkcjonalności dobrze jest skorzystać z praktycznych rad użytkowników:

• niewidoczne ogrzewanie – grzejniki wodne czy elektryczne będą mniej widoczne, jeżeli schowamy je w tunel poniżej poziomu podłogi lub jeżeli w dolną część ściany zamontujemy zamiast szkła panel nieprzezierny.
• czysty dach – utrzymanie w czystości dachu ogrodu zimowego będzie łatwiejsze, jeżeli zamiast zwykłego szkła zastosujemy szkło samoczyszczące
• problem z ptakami – żeby uniemożliwić siadanie ptaków na dachu ogrodu zimowego, montuje się tam specjalne elementy ozdobne z cienkiej blachy oraz kolumienki; pozwala to utrzymać szyby w czystości
• krople deszczu spadające z dachu – krople deszczu, które spadają z dachu rozbijając się o betonowy fundament brudzą szklane ściany ogrodu; żeby tego uniknąć, należy przed ścianą ogrodu rozsypać drobne kamyki,
• szkło na ściany – żeby uniknąć skaleczenia w razie stłuczenia szyby można zastosować szyby zespolone z wewnętrzną szybą laminowaną.
• drzwi – klasyczne drzwi otwierają się kosztem przestrzeni wewnątrz lub na zewnątrz ogrodu; stosując drzwi przesuwne zapewniamy swobodne przejście, niezależnie od tego, co się przy nich ustawi
• optymalizacja - bazowe profile konstrukcyjne, z których przycina się elementy pod wymiar ogrodu, mają długości handlowe np. 5 i 7m. Tak więc dobrze jest planować konstrukcję, z której zostaje jak najmniejszy odpad
• nachylenie dachu – dach nachylony pod większym kątem zapewnia lepsze odprowadzanie śniegu
• rolety – jeszcze w trakcie projektowania należy zaplanować, czy na dachu będą instalowane rolety. Jeżeli tak, to zdecydowanie tańsze są rolety do jednospadowych, prostokątnych dachów (w wielu systemach jedyne do wykonania)
• rolety wewnątrz czy na zewnątrz dachu – rolety zastosowane wewnątrz ogrodu zimowego, pod dachem, nie spełniają dobrze swojej funkcji, ponieważ nagrzewając się oddają do wnętrza ciepło, a pomiędzy roletą a dachem powstaje warstwa gorącego powietrza. Zdecydowanie lepiej jest stosować rolety zewnętrzne.

Ogrody Zimowe Reynaers
 
Autor: Radosław Klepko
Artykuł opublikowano w nr 1-2/2007 [13-14]